Tỉ lệ người lớn tuổi mắc bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) ngày càng cao. So với người trẻ tuổi, bệnh nhân ĐTĐ từ 40 tuổi trở về sau dễ gặp nguy cơ dẫn đến biến chứng mạch máu lớn.
Ngoài ra, các yếu tố nguy cơ khác cũng tăng lên do việc dùng nhiều loại thuốc, suy giảm chức năng, các vấn đề sức khỏe liên quan đến lão hóa như suy giảm nhận thức, tiểu không kiểm soát, trầm cảm, chấn thương hoặc đau mạn tính.
5 điều lưu ý cho Bệnh nhân Đái tháo đường (tiểu đường) trên 40 tuổi
Điều trị ĐTĐ ở người lớn tuổi tương tự như ở người trẻ, bao gồm kiểm soát mức tăng đường huyết và các yếu tố nguy cơ. Dưới đây là 5 mục tiêu điều trị cần lưu ý cho người ĐTĐ lớn tuổi, chia sẻ từ bác sĩ Nguyễn Thanh Hải (bệnh viện Trưng Vương).
Đặt ra chỉ số HbA1c phù hợp
Chỉ số ổn định đường huyết – HbA1c được đặt ra tùy bệnh nhân cụ thể.
HbA1c < 7.5%, tương đương mức đường huyết khi đói và trước bữa ăn đạt từ 140-150 mg/dL: đối với người bệnh có tiên lượng tuổi thọ sống thêm trên 10 năm.
HbA1c ≤ 8%, tương đương mức đường huyết khi đói và trước bữa ăn đạt từ 160-170 mg/dL: đối với những bệnh nhân già yếu, có tiên lượng sống thêm dưới 10 năm.
HbA1c ≤ 8.5%, tương đương mức đường huyết trung bình là 200 mg/dL: đối với những người bệnh rất già yếu. Nhóm này cần đặc biệt lưu ý, tránh hạ đường huyết hay tăng đường huyết quá mức dẫn đến biến chứng (> 350 mg/dl).
Tránh tăng đường huyết quá mức
Tăng đường huyết quá mức gây mất nước, giảm thị lực và nhận thức, tăng nguy cơ nhiễm trùng, dẫn đến suy giảm chức năng và nguy cơ té ngã ở người ĐTĐ lớn tuổi. Mặt khác, bệnh nhân lớn tuổi có thể chịu đựng mức đường huyết tương đối cao hơn, trước khi xuất hiện triệu chứng lợi niệu thẩm thấu do có độ lọc cầu thận thấp hơn.
Tránh hạ đường huyết quá mức
Hạ đường huyết quá mức nên đặc biệt tránh ở người lớn tuổi vì sẽ làm tăng nguy cơ dẫn đến các biến cố bất lợi về tim mạch và rối loạn cơ chế tự điều hòa của tim.
Với bệnh nhân già yếu, hạ đường huyết dù nhẹ cũng dễ gây chóng mặt dẫn đến té ngã, gãy xương. Ngoài ra, hạ đường huyết nặng cần nhập viện sẽ làm giảm trí nhớ, nhất là khi bị tái phát nhiều lần.
Ngoài ra, cần lưu ý người lớn tuổi có thể có nhiều biểu hiện thần kinh của hạ đường huyết (chóng mặt, yếu sức, mê sảng, lú lẫn) hơn so với biểu hiện giao cảm (run, đổ mồ hôi), mà những biểu hiện thần kinh này có thể bị hiểu nhầm là bệnh thần kinh thật sự (như cơn thiếu máu não thoáng qua) dẫn đến người bệnh chậm phát hiện cơn hạ đường huyết để kịp thời xử lý.
Giảm nguy cơ tim mạch
Người ĐTĐ lớn tuổi sẽ có nhiều khả năng giảm được tỉ lệ bệnh tật và tử vong từ việc giảm nguy cơ tim mạch, đặc biệt là điều trị tăng huyết áp và giảm lipid máu với statin, hơn là từ việc kiểm soát đường huyết chặt chẽ (vốn hiệu quả hơn đối với bệnh nhân trẻ tuổi hơn). Cụ thể, người bệnh cần lưu ý các vấn đề sau:
- Cai thuốc lá
- Điều trị tăng huyết áp
- Điều trị rối loạn lipid máu
- Aspirin
- Tập thể dục
Sống khỏe cùng bệnh
Tương tự với những bệnh nhân trẻ hơn, người ĐTĐ lớn tuổi được khuyến khích vận động, lưu ý chế độ dinh dưỡng, giảm cân, ngăn ngừa các biến chứng.
Hoạt động thể chất:
Người bệnh được khuyến khích vận động nếu trạng thái chức năng cho phép. Có thể bắt đầu với các bài tập aerobics cường độ trung bình như đi bộ ít nhất 30 phút mỗi ngày, ít nhất 5 ngày mỗi tuần. Người bệnh lớn tuổi cần lưu ý thời tiết để tránh trơn trượt và té ngã.
Chế độ dinh dưỡng:
Người bệnh ĐTĐ cần cung cấp đủ 6 nhóm dinh dưỡng: tinh bột, đạm, chất béo, trái cây, rau củ, và sữa. Tuy nhiên trên thực tế, có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc ăn uống ở người lớn tuổi đến từ vấn đề lão hóa của cơ thể như: thay đổi nhận thức hương vị, bệnh tật và hạn chế ăn uống, mất răng, thay đổi chức năng tiêu hóa.
Người nhà bệnh nhân có thể yêu cầu bác sĩ thiết kế thực đơn dinh dưỡng cho riêng người bệnh dựa trên tính chất bệnh tật, lối sống, và các yếu tố sở thích cá nhân.
Xem thêm Chế độ ăn cho bệnh nhân Đái tháo đường có bệnh tim mạch
Lưu ý cân nặng:
Với người ĐTĐ lớn tuổi bị béo phì, cần đặt mục tiêu giảm cân khoảng 5-7% trọng lượng cơ thể. Tuy nhiên, người càng lớn tuổi càng có nhiều nguy cơ suy dinh dưỡng hơn là béo phì, mà trong khi việc sụt cân cũng sẽ làm tăng nguy cơ bệnh tật và tử vong ở người lớn tuổi.
Vì vậy, nếu có hiện tượng giảm cân không chủ ý xảy ra ở người ĐTĐ lớn tuổi, cần đưa họ đến thăm khám để bác sĩ đánh giá.
Độc giả có thể tham khảo thêm ở đây
>> Máy đo đường huyết giá bao nhiêu
>> Máy đo tiểu đường giá bao nhiêu
>> Máy đo đường huyết tốt nhất
>> Máy đo đường huyết tại nhà loại nào tốt
>> Máy đo đường huyết tại nhà loại nào tốt
Kiểm soát tiểu đường:
Để kiểm soát tốt tiểu đường các bạn nên kiểm tra thường xuyên chỉ số đường huyết tại nơi các bạn đặt lịch khám định kỳ. Ngoài ra các bạn có điều kiện có thể mua và sử dụng máy đo đường huyết tại nhà. Nên mua hãng có uy tín và sản phẩm được sử dụng công nghệ mới nhất.
FaCare là nhà cung cấp sản phẩm máy đo đường huyết của tập đoàn TaiDoc, một trong 5 tập toàn sản xuất thiết bị y tế lớn nhất toàn cầu. Máy đo đường huyết và máy đo đa thông số 5 trong 1 đều sử dụng công nghệ mới nhất của MedNet GmbH (CHLB Đức)